Cumhuriyet: devlet yonetim bicimini ifade eden politik bir kavram. hukumet baskaninin, kamu tuzel kisiligini temsil eden bir heyet tarafindan belli bir sure icin ve belirli yetkilerle secildigi yonetim bicimidir. Egemenlik hakkinin belli bir kisi veya aileye ait oldugu oligarsi kavraminin ziddidir.
Ayni zamanda, "Turkiye Cumhuriyeti" orneginde oldugu gibi, cumhuriyetle yonetilen ulkelere de cumhuriyet adi verilir.
Cumhuriyet kelimesi Arapca kokten 18. yuzyilda Osmanli Turkcesinde turetilmis bir isimdir. Arapca CMHR koku "bir araya toplanma, topluluk olusturma", bu kokten tureyen cumhur ise "cemiyet, toplum, kamu" anlamina gelir. 18. yuzyil Avrupa'sinda monarsi ile yonetilmeyen Holanda, Isvicre (ve 1789 Devrimi sonrasinda Fransa) gibi ulkeleri tanimlayan Latince respublica > Fransizca republique sozcugunun Turkce cevirisi olarak benimsenmistir.
Latince respublica, klasik kullanimda "Devlet" anlamindadir. Toplumun butunu namina kamu otoritesini kullanan tuzel kisiligi ifade eder. Avrupa siyasi dusuncesinde respublica Jean Bodin'den (1530-1596) itibaren, egemenlik hakkini kullanan hukumdardan ayri olarak "devletin soyut kisiligi" anlaminda kullanilmis, 1640'li yillardan itibaren de populer kullanimda "hukumdarsiz devlet bicimini" ifade etmistir.
Osmanli Devletinde cumhuriyet fikri ilk kez 1870'li yillarda Genc Osmanlilar ve Mithat Pasa tarafindan (acikca savunulmaksizin) tartisilmistir.
Ayni zamanda, "Turkiye Cumhuriyeti" orneginde oldugu gibi, cumhuriyetle yonetilen ulkelere de cumhuriyet adi verilir.
Cumhuriyet kelimesi Arapca kokten 18. yuzyilda Osmanli Turkcesinde turetilmis bir isimdir. Arapca CMHR koku "bir araya toplanma, topluluk olusturma", bu kokten tureyen cumhur ise "cemiyet, toplum, kamu" anlamina gelir. 18. yuzyil Avrupa'sinda monarsi ile yonetilmeyen Holanda, Isvicre (ve 1789 Devrimi sonrasinda Fransa) gibi ulkeleri tanimlayan Latince respublica > Fransizca republique sozcugunun Turkce cevirisi olarak benimsenmistir.
Latince respublica, klasik kullanimda "Devlet" anlamindadir. Toplumun butunu namina kamu otoritesini kullanan tuzel kisiligi ifade eder. Avrupa siyasi dusuncesinde respublica Jean Bodin'den (1530-1596) itibaren, egemenlik hakkini kullanan hukumdardan ayri olarak "devletin soyut kisiligi" anlaminda kullanilmis, 1640'li yillardan itibaren de populer kullanimda "hukumdarsiz devlet bicimini" ifade etmistir.
Osmanli Devletinde cumhuriyet fikri ilk kez 1870'li yillarda Genc Osmanlilar ve Mithat Pasa tarafindan (acikca savunulmaksizin) tartisilmistir.